სამხედრო დაპირისპირება აფხაზეთში 1992 წლის 14 აგვისტოს დაიწყო. კონფლიქტი ქართულ სამთავრობო ჯარებსა და აფხაზ სეპარატისტთა ძალებს შორის 13 თვესა და 13 დღეს გრძელდებოდა. სოხუმისთვის გადამწყვეტ ბრძოლას 27 ივლისს სოჭში ცეცხლის შეწყვეტისა და სამხედრო ტექნიკის კონფლიქტის ზონიდან გაყვანის შესახებ დადებული შეთანხმება უძღოდა, თუმცა აფხაზური მხრიდან ის 16 სექტემბერს დაირღვა.

27 სექტემბერსა  და ზოგადად აფხაზეთის ომს საქართველოს მოსახლეობა ძალიან მძიმედ და დიდი ტკივილით იხსენებს.

FirstNews.ge-თან საუბარში ასოციაციის - "მშვიდობიანი და საქმიანი კავკასია" დირექტორი ალუ გამახარია 27 წლის წინ მომხდარ ომის ამბებს იხსენებს:

- მძიმე, უფრო სწორად, უმძიმესი დღე იყო. წინა დღით გუმისთაზე დაღუპული ძმა ომარ გამახარია დავასაფლავეთ. მშობლიური საწარმოს „სოხუმხელსაწყოს“ გაერთიანება „ორგტექნიკის“ ტერიტორია ქარხნის შენობაში გაჩენილი ხანძრის ჩაქრობის შემდეგ დავტოვეთ. მძიმე იყო იმის ყურება, როცა ვხედავდით როგორ მიდიოდა თავჩაქინდრული ქართველი ჯარისკაცების კოლონა, რომლებმაც  გუმისთის წინა ხაზი დატოვეს და უკან ბრუნდებოდნენ...

ვერ წარმოვიდგენდი, რომ სოხუმის დატოვება ამდენი ხნით მოგვიწევდა. მაინც მჯერა, რომ შეიცვლება სიტუაცია, შევრიგდებით აფხაზები და ქართველები და აუცილებლად დავბრუნდებით აფხაზეთში.

მახსოვს, მე და ჩემი კოლექტივი (ორგტექნიკელები) ორგანიზებულად წამოვედით კოდორის ხეობისკენ, ჭუბერის გზით... ერთმანეთს ვეხმარებოდით, მანქანებსა და კარვებში ვათევდით ღამეებს. მე ყველაზე ბოლოს გამოვედი. 12 დღე  გზაში ვიყავი, სანამ ყველა არ გამოვაცილე.

ემოციები და განცდები

თავს დამცირებულად ვგრძნობდი, შეურაცხყოფილად, დამარცხებულად... შვილდაღუპული დედაჩემიც ჩემთან ერთად მოდიოდა ჭუბერამდე. ჭუბერის შემდეგ დედაჩემი ნათესავებმა ზუგდიდში წაიყვანეს, ჩვენ სოხუმელი ორგტექნიკელები ქარხანა ელექტრომექანიკოსის მოწვევით ქუთაისში ჩავედით!

რა განცდა მაქვს ახლა? ჩვენ მოგვატყუა კრემლმა, შევარდნაძემ. ამ უკანასკნელმა თავის სავარძელს  შესწირა ხალხი. დღევანდელი გადასახედიდან ასეთია ჩემი განცდა. შევარდნაძე მოღალატეა!

სოხუმის დაცემის დღე

სოხუმი  27 სექტემბერს დავტოვეთ, ეს დღე ჩვენს  მეხსიერებაში, ისევე როგორც ნებისმიერი ქართველისთვის, სოხუმის დაცემის ტრაგიკული დღეა!  საოცრებაა ის, რომ სოხუმის დაცემის დღე ჯვართამაღლებას ემთხვევა! იოანე ოქროპირის სახელსაც უკავშირდება და აქედან გამომდინარე, იმედის შეგრძნებას არა თუ  იძლევა, არამედ აძლიერებს კიდევაც.

შეიძლებოდა თუ არა ამ ომის თავიდან აცილება?!

ამ ომის თავიდან აცილების უამრავი შანსი გვქონდა. დარწმუნებული ვარ ომი არ დაიწყებოდა, საქართველოში გადატრიალება, რომ არ მომხდარიყო და ქვეყნის სათავეში პოლიტიკურად გამოცდილი ეროვნული ძალები რომ გვყოლოდა.

არაერთხელ დამდგარა სიტუაცია ამ ომის შეჩერებისა და ქვეყნის მშვიდობიანი ცხოვრების რეჟიმში დაბრუნების, მაგრამ ეს შანსებიც ხელიდან იქნა გაშვებული.

ომის შემდეგაც ბევრჯერ იყო შერიგების შანსი, მაგრამ ისიც ხელიდან გავუშვით. სააკაშვილის ავანტიურამ 2008 წლის აგვისტოში, 20 წლით უკან დაგვწია.

ახლაც დიდი გარდატეხის ხანა იწყება. აფხაზებთან შერიგების პროცესის დასაწყებად ნიადაგი თითქმის მომზადებულია. ჯერჯერობით ჩვენს პოლიტიკოსებს სამწუხაროდ აფხაზეთისთვის არ სცალიათ! ვნახოთ, მაინც იმედი მაქვს რომ გონივრული ნაბიჯების გადადგმა არჩევნების შემდეგ დაიწყება.

​