ახალ კვლე­ვა­ში ამე­რი­კელ­მა ფსი­ქო­ლო­გებ­მა დეპ­რე­სი­ის გა­მოვ­ლი­ნე­ბის სხვა ას­პექ­ტი შე­ის­წავ­ლეს. მათ კომ­პი­უ­ტე­რუ­ლი ანა­ლი­ზით გა­მოთ­ვა­ლეს, თუ რო­გორ ცვლის დეპ­რე­სია მე­ტყვე­ლე­ბის არა­მარ­ტო ში­ნა­არსს, არა­მედ მის სტილ­საც. აღ­ნიშ­ნუ­ლი კვლე­ვის შე­სა­ხებ "ამე­რი­კის ხმამ" რუბ­რი­კის­თვის "გა­ლი­ლეო" მო­ამ­ზა­და სტა­ტია.

ტრა­დი­ცი­უ­ლი ლინგვის­ტუ­რი ანა­ლი­ზი ძი­რი­თა­დად ჩა­ნა­წე­რე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბით ხდე­ბო­და. ახალ კვლე­ვა­ში მეც­ნი­ე­რებს კომ­პი­უ­ტე­რუ­ლი ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბი და­ეხ­მა­რა, რო­მელ­საც უზარ­მა­ზა­რი მო­ცუ­ლო­ბის ჯგუ­ფის მე­ტყვე­ლე­ბის და ნა­წე­რის ანა­ლი­ზი შე­უძ­ლია. კვლე­ვა­ში 6 400-ზე მეტი ადა­მი­ა­ნის ლექ­სი­კა გა­ა­ა­ნა­ლი­ზეს.

იოლი მი­სახ­ვედ­რია, რომ დეპ­რე­სი­ის მქო­ნე ადა­მი­ა­ნის მე­ტყვე­ლე­ბა­ში ჭარ­ბობს უარ­ყო­ფი­თი ში­ნა­არ­სის მა­ტა­რე­ბე­ლი სი­ტყვე­ბი, რაც ამ კვლე­ვა­მაც და­ა­დას­ტუ­რა. ასე­თი სი­ტყვე­ბის მა­გა­ლი­თე­ბია: "მარ­ტო­ო­ბა", "მო­წყე­ნი­ლო­ბა", "სევ­და", "დეპ­რე­სი­უ­ლი", "ცუდი", "დათ­რგუ­ნუ­ლი", "სა­ში­ნე­ლი", "სა­ცო­და­ვი", "უი­მე­დო", "უბე­დუ­რი".

მკვლე­ვა­რე­ბის­თვის გა­ცი­ლე­ბით სა­ინ­ტე­რე­სო და მრავ­ლის­მე­ტყვე­ლი იყო დეპ­რე­სი­ის­თვის და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლი ნაც­ვალ­სა­ხე­ლე­ბის პოვ­ნა: მე და ჩემი. პირ­ვე­ლი პი­რის ნაც­ვალ­სა­ხე­ლი იშ­ვი­ა­თად იხ­მა­რე­ბო­და მრავ­ლო­ბით რი­ცხვში. შე­სა­ბა­მი­სად, დეპ­რე­სი­ის მქო­ნე ადა­მი­ა­ნე­ბი გა­ცი­ლე­ბით ხში­რად სა­უბ­რობ­დნენ და წერ­დნენ სა­კუ­თარ თავ­ზე, კონ­ცენ­ტრი­რე­ბუ­ლე­ბი იყ­ვნენ სა­კუ­თარ პერ­სო­ნა­ზე და ემო­ცი­ებ­ზე. ისი­ნი იშ­ვი­ა­თად იყე­ნებ­დნენ სი­ტყვებს "შენ/თქვენ", "ის/ისი­ნი", "შენი/თქვე­ნი", "მისი/მათი", რაც სხვე­ბი­სად­მი ინ­ტე­რე­სის ნაკ­ლე­ბო­ბას და სხვა ადა­მი­ა­ნებ­თან ნაკ­ლებ შე­ხე­ბას, ნაკ­ლებ კავ­შირს აჩ­ვე­ნებს.

კი­დევ ერთი სა­ინ­ტე­რე­სო დაკ­ვირ­ვე­ბა სა­უბ­რის სტილ­ზე: დეპ­რე­სი­ა­ში მყო­ფი ადა­მი­ა­ნე­ბი ხში­რად ხმა­რო­ბენ ე.წ. აბ­სო­ლუ­ტიზ­მის ში­ნა­არ­სის მქო­ნე სი­ტყვებს, ფრა­ზებს და აზ­რებს, რო­მე­ლიც არ იძ­ლე­ვა სი­ტუ­ა­ცი­ის, დრო­ის, ფორ­მის, ან სხვა კონ­ტექ­სტუ­ა­ლუ­რი ნი­უ­ან­სე­ბის გან­ხილ­ვის სა­შუ­ა­ლე­ბას. ასე­თი სი­ტყვე­ბის მა­გა­ლი­თად სა­ხელ­დე­ბა: "სრუ­ლე­ბით", "ერ­თა­დერ­თი", "არას­დროს", "ყო­ველ­თვის", "ყვე­ლა­ფე­რი", "ყვე­ლა", "არა­ვინ", "არა­ფე­რი".

ამას­თან, აბ­სო­ლუ­ტიზ­მის ში­ნა­არ­სის შემ­ცველ სი­ტყვებს 50 პრო­ცენ­ტით მე­ტად ხმა­რობ­დნენ დეპ­რე­სი­ის მქო­ნე ჯგუ­ფე­ბი, ვიდ­რე ჯან­მრთე­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბი. კი­დევ უფრო მეტი, 80 პრო­ცენ­ტით მე­ტად იყე­ნებ­დნენ ისი­ნი, ვი­საც თვით­მკვლე­ლო­ბა­ზე უფიქ­რია, ან ამ იდე­ით იყო შე­პყრო­ბი­ლი.

მეც­ნი­ე­რებს უც­ნა­უ­რად, პა­რა­დოქ­სუ­ლა­დაც კი ეჩ­ვე­ნათ ის ფაქ­ტი, რომ უარ­ყო­ფი­თი ში­ნა­არ­სის მქო­ნე სი­ტყვებს დეპ­რე­სი­ის ჯგუფ­თან შე­და­რე­ბით, ნაკ­ლე­ბად ხმა­რობ­დნენ ის ადა­მი­ა­ნე­ბი, ვინც თვით­მკვლე­ლო­ბა­ზე ფიქ­რობ­და. თუმ­ცა, სავ­სე­ბით ლო­გი­კუ­რი იყო ის, რომ გა­მო­ჯან­მრთე­ლე­ბის გზა­ზე მდგა­რი პა­ცი­ენ­ტე­ბი 70 პრო­ცენ­ტით უფრო ხში­რად იწყებ­დნენ და­დე­ბი­თი ში­ნა­არ­სის მქო­ნე სი­ტყვე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბას.

კვლე­ვის ავ­ტო­რე­ბი თვლი­ან, რომ დეპ­რე­სი­ის ენის გა­გე­ბა სპე­ცი­ა­ლის­ტებს სიმპტო­მე­ბის სწო­რად აღ­ქმა­ში და ინ­ტერპრე­ტა­ცი­ა­ში და­ეხ­მა­რე­ბა, რაც ჯან­მრთე­ლო­ბის მდგო­მა­რე­ო­ბის გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბის და თვით­მკვლე­ლო­ბის ტრა­გი­კუ­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის აღ­კვე­თის საქ­მე­ში ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია. ჯან­დაც­ვის მსოფ­ლიო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის შე­ფა­სე­ბით, დეპ­რე­სი­ის მქო­ნე ადა­მი­ან­თა რა­ო­დე­ნო­ბა მსოფ­ლი­ში 2005 წლის შემ­დეგ, სულ ცოტა, 18 პრო­ცენ­ტით გა­ი­ზარ­და და ახლა 300 მი­ლი­ონს აჭარ­ბებს.

კვლე­ვა 5 იან­ვარს გა­მოქ­ვეყ­ნდა ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი მეც­ნი­ე­რე­ბის ასო­ცი­ა­ცი­ის (წარ­სულ­ში ამე­რი­კის ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი სა­ზო­გა­დო­ე­ბა) სა­მეც­ნი­ე­რო ჟურ­ნალ­ში "კლი­ნი­კუ­რი ფსი­ქო­ლო­გი­ის მეც­ნი­ე­რე­ბა". მისი ავ­ტო­რე­ბი არი­ან პრო­ფე­სო­რე­ბი მუ­ჰა­მედ ალ-მო­სა­ვი და ტიმ ჯონ­სტო­ნი შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის რე­დინ­გის უნი­ვერ­სი­ტე­ტი­დან.

https://www.amerikiskhma.com/