პანდემიის დროს მოსალოდნელიც იყო, რომ პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები საქართველოში შემცირდებოდა. კლება მიმდინარე წლის პირველივე კვარტალში დაიწყო, როცა მხოლოდ $174 მილიონი შემოვიდა ქვეყანაში. არც იყო გასაკვირი, რადგან ამ დროს კორონავირუსის პირველი ტალღა უტევდა მსოფლიოს და ბევრმა ქვეყანამ "კარჩაკეტილობის" პოლიტიკას მიმართა. მეორე კვარტალში ინვესტიციებმა მცირედით, მაგრამ მოიმატა - $241 მილიონამდე, მესამე კვარტალში კი დაახლოებით $302 მილიონი შემოვიდა (საიდანაც $133 მლნ რეინვესტიცია იყო). მართალია, მესამე კვარტალის მონაცემები 25%-ით მეტია წინა თვის მონაცემზე, 

მაგრამ 23%-ით ნაკლებია გასული წლის იმავე კვარტალთან შედარებით. ჯამში კი სამ კვარტალში სულ დაახლოებით $719 მილიონი მივიღეთ, როცა შარშან სამ კვარტალში $946 მილიონი შემოვიდა, ხოლო 2018-ში - $1,1 მილიარდი. აღსანიშნავია, რომ ინვესტიციების შემცირების ტენდენცია ახლა არ დაწყებულა და სულაც არ ემთხვევა დროში კორონაპანდემიას. ბოლო სამი წელიწადია, საქართველოში ინვესტიციები ქრონიკულად მცირდება, რის მიზეზადაც ქვეყანაში კვალიფიციური მუშახელის არარსებობა, ბიუროკრატიული ბარიერები, სასამართლო სისტემა და გადაწყვეტილების მიღების გაჭიანურება სახელდება.

ასეთი ტიპის სახელმწიფო პროგრამის რეალიზებისთვის საჭიროა ასობით სახელმწიფო მოხელის აქტიური ჩართულობა. მაგალითად, 6-7 მიმართულებით უნდა მოგვემზადებინა სპეციალისტები, მათ შორის 3 ათასი დურგალი და აღმოჩნდა, რომ არ გვყავდა გუნდი, რომელიც ამას შეძლებდა.

კიდევ ერთი პრობლემა პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოზიდვის საქმეში ჩვენი სამთავრობო აპარატის ინერტულობა, მისი დაბალი კვალიფიკაცია და მოტივაციაა.

პრობლემაა მიწის რესურსის გამოყენებაშიც. კვების მრეწველობა ერთ-ერთი მსხვილი დარგია, სადაც ასევე შესაძლებელია ინვესტიციების მოზიდვა, მაგრამ საქართველოში კვლავ მიწის რეგისტრაციის პრობლემა დგას. კიდევ ერთი ფაქტორია სახელმწიფო კომპანიები. სამწუხაროდ, ჩვენი ხელისუფლება თავისი გაუბედაობისა და დაბალი კვალიფიკაციის გამო ერიდება ისეთი მსხვილი სექტორების რეფორმირებასა და რესტრუქტურიზაციას, როგორიცაა სატრანსპორტო სექტორი და რკინიგზა, რაც შეიძლებოდა გამხდარიყო დიდი ინვესტიციების შემოდინებისა და შესაბამისად, მათი ეფექტიანობის ამაღლების საფუძველი. კარგია, როცა ქვეყანა დაწინაურდება სხვადასხვა საერთაშორისო რეიტინგში, მაგრამ ციფრები ხომ გვიჩვენებს, რომ ეს არ არის საკმარისი, რათა ეს რეიტინგები კონკრეტულ საინვესტიციო მონაცემებად გადააქციო. ის რეფორმები, რამაც ეს რეიტინგები მოიტანა, დაახლოებით 10 წლის წინ გატარდა, მათ შორის იყო საგადასახადო სისტემის, ბიზნესის რეგისტრაციის გამარტივება და აშ. ამ რეფორმებმა უკვე მოიტანა ინვესტიციებზე თავისი გავლენა და შედეგი. კარგია, როცა ხელისუფლება ამ პოზიტიურ რეიტინგებს ინარჩუნებს, მაგრამ ამას ყოველწლიურად ინვესტიციების მხოლოდ 3-4%-ით ზრდა მოაქვს, მაგრამ მეტი თუ გვინდა, ის უნდა გავაკეთოთ, რაზეც ზემოთ ვისაუბრეთ. შესაძლოა ცალკეული პირები ჩემს ამ პოზიციას ინვესტიციების თაობაზე იზიარებენ კიდეც, მაგრამ ვერ ვხედავ ერთ კარგად შეკრულ კოორდინირებულ გუნდს მთავრობაში, რომელმაც იცის, რა უნდა გაკეთდეს და თანამიმდევრულად მიჰყვება ამ გეგმას. სისტემურ ხედვას საიმისოდ, რომ განვითარების შემდგომ ეტაპზე გადავიდეთ, ვერ ვხედავ.

fb