ტექნოლოგიების განვითარებასთან ერთად მსოფლიოს მასშტაბით სულ უფრო მეტი ადამიანი სარგებლობს ონლაინ მაღაზიების მომსახურებით. ელექტრონული კომერციის ბაზარმა მომხმარებელს ძიების პროცესი გაუმარტივა. დღეს სასურველი პროდუქტის პოვნა უკვე სახლიდან გაუსვლელად, ყოველგვარი ძალისხმევის გარეშე შეგიძლია. მეორე მხრივ, მიმწოდებლებს მიეცათ შანსი, საკუთარი პროდუქტი უფრო მეტი ადამიანისთვის გაეხადათ ხელმისაწვდომი და ამით თავისი ბიზნესი განევითარებინათ.
ბოლო წლების განმავლობაში, ელექტრონული კომერციის ბაზარზე არაერთი ქართული კომპანია გამოჩნდა, რომელმაც ამ სივრცეში წარმატებით დაიმკვიდრა თავი. 2022 წელს, საქართველოში ელექტრონული კომერციის მომხმარებელთა რაოდენობამ პირველად გადააჭარბა ნახევარ მილიონიან ნიშნულს და ინტერნეტმომხმარებელთა 23.8%-ს მიაღწია. არსებული მონაცემებით, ზრდის ტენდენცია შეინიშნება 2023 წელსაც. ამ ყველაფრის ფონზე, ალბათ, შენთვისაც საინტერესო იქნება, თუ ელ. კომერციის ბაზრის განვითარების ისტორიას მიმოვიხილავთ.
პირველი ნაბიჯები ელექტრონული კომერციის ბაზარზე
ელექტრონული კომერციის ისტორია ჯერ კიდევ 1990-იანი წლებიდან ციფრული სამყაროს განვითარებასთან ერთად იწყება. 1995 წელს ჯეფ ბეზოსმა დაარსა Amazon-ი, რომელიც თავდაპირველად ონლაინ წიგნების მაღაზია იყო. მალევე პიერ ომიდიარმა შექმნა საიტი - eBay.
ტექნოლოგიური მიღწევების პარალელურად ელექტრონულ კომერციულ ბაზარზე მომსახურებაც თანდათანობით დაიხვეწა. გაძლიერდა უსაფრთხოების ზომები, რამაც მომხმარებლის უნდობლობა გაფანტა და კიდევ უფრო მეტი ადამიანი მიიზიდა. 2000-იანი წლების დასაწყისში ამ ნიშაში ახალი კომპანიები გამოჩნდნენ და კონკურენციაც გაიზარდა. ამან, ცხადია, ხელი შეუწყო ბაზრის განვითარებას. მობილური ტელეფონების ფუნქციების გაფართოებამ და უსაფრთხო ელექტრონული გადახდის სისტემამ კიდევ უფრო დააჩქარა ელ. კომერციის წინსვლა. დღესდღეობით ონლაინ მაღაზიები უკვე ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელი ნაწილია.
ელ. კომერციის განვითარება საქართველოში
იცოდი, რომ დღეს საქართველოში ელექტრონულ კომერციას ყოველი მეოთხე ინტერნეტმომხმარებელი იყენებს? ეს შედეგი ალბათ გასაკვირი აღარ იქნება, თუ გეტყვით, რომ ელ. კომერციის მომხმარებელთა რაოდენობა 570 000-ს აღემატება, ხოლო 2022 წელს გასულ წელთან შედარებით მომხმარებელთა რაოდენობამ 15%-ით იმატა. ეს ნიშნავს, რომ ელექტრონული კომერცია არ შემოიფარგლა პანდემიის მოკლევადიანი ეფექტით და დღესაც აგრძელებს გაფართოებას. ეს სანდო ონლაინ მაღაზიების დამსახურებაა, რომლებმაც დროთა განმავლობაში ქართველი მომხმარებლების გულის მოგება შეძლეს.
ფაქტორები, რომლებიც ხელს უწყობს ელ. კომერციის განვითარებას
როგორც გითხარით, ელექტრონული კომერციის განვითარებას სხვადასხვა მიმართულებით ტექნოლოგიურმა პროგრესმა შეუწყო ხელი. იმისთვის, რომ გავიაზროთ, როგორ განვითარდა ელ.კომერციის ბაზარი საქართველოში, რა გზა გავიარეთ და რა გველოდება წინ, რამდენიმე მნიშვნელოვანი ფაქტორი უნდა გავითვალისწინოთ.
მოთხოვნის ფაქტორები
- მოსახლეობაში 25-39 წლის ასაკობრივი ჯგუფის მაღალი წილი განაპირობებს მზარდ მოთხოვნას ელ. კომერციაზე
- ინტერნეტზე წვდომის მაჩვენებლის ზრდასთან ერთად მატულობს ელ.კომერციის მომხმარებელთა რაოდენობაც
- იმის გათვალისწინებით, რომ ქალაქებში ინტერნეტზე წვდომის მაჩვანებელი უფრო მაღალია, ელ. კომერციაზე მოთხოვნა უფრო მაღალია ქალაქებში, ვიდრე მაღალ მთიან რეგიონებში
- საშუალო თვიური ნომინალური ხელფასის ზრდასთან ერთად იზრდება ელ. კომერციის ბაზარზე მოთხოვნა
- მობილურ ტელეფონებზე წვდომა გავლენას ახდენს ელ. კომერციის ბაზრის განვითარებაზე
- საბარათე ინსტრუმენტების გამოყენების მაჩვენებლის ზრდა დადებითად აისახება ელ. კომერციის განვითარებაზე
მიწოდების ფაქტორები
- ვებ-გვერდის მქონე კომპანიების წილის ზრდა
- კომპანიების ვებ-გვერდები, რომლებსაც ონლაინ შეკვეთის განთავსებისა და გადახდის ფუნქციონალი აქვთ
- ადგილობრივი საკურიერო გზავნილების წილის ზრდა ქვეყნის ფარგლებში ელ.კომერციის განვითარებას მიუთითებს
- 2020 წელს, Covid-19 პანდემიის დაწყებამ მიტანის სერვისების პოპულარობა განაპირობა
შეჯამება
ბოლო წლების განმავლობაში ციფრულ სამყაროში გარდამტეხი ცვლილებები მოხდა. ელ. კომერციის ბაზარმა სულ ცოტა ხანში დიდი პოპულარობა მოიპოვა. ეს არის საუკეთესო საშუალება მომხმარებლებისა და მიმწოდებლების ერთმანეთთან დასაკავშირებლად. პროცესის გამარტივებამ ხელი შეუწყო ბიზნესების ზრდას. კონკურენტულ გარემოში იხვეწება მომსახურების სერვისიც. დღესდღეობით ელ. სივრცეში ნივთის შეძენისას მომხმარებლის უსაფრთხოება მკაცრად არის დაცული, რაც ამ სერვისს კიდევ უფრო მიმზიდველს ხდის.
ელ. კომერციასთან დაკავშირებით ბოლო წლების მონაცემები აჩვენებს, რომ საქართველო ფეხს უწყობს მსოფლიოში არსებულ ტენდენციას. სამომავლოდ უნდა ველოდოთ, რომ კონკურენციის ზრდასთან ერთად ეს სფერო სულ უფრო განვითარდება და კიდევ უფრო პოპულარული გახდება ქართველ მომხმარებელში.
R
ყველა პროდასავლურმა პარტიამ უნდა შეძლოს პრაგმატული ნაბიჯების გადადგმა, რომელიც გარდაუვლად დაამარცხებს ივანიშვილსა და მის რეჟიმს, – ამის შესახებ „ნაციონალური მოძრაობის“ თავმჯდომარე ლევან ხაბეიშვილი სოციალურ ქსელში წერს.
შინაგან საქმეთა სამინისტროს ქვემო ქართლის პოლიციის დეპარტამენტის თანამშრომლებმა, ცხელ კვალზე ჩატარებული ოპერატიულ-სამძებრო ღონისძიებებისა და საგამოძიებო მოქმედებების შედეგად, 2008 წელს დაბადებული გ.ნ. განზრახ მკვლელობის ბრალდებით დააკავეს.
ჩეხური ორგანიზაცია „ფიფლ ინ ნიდ“-ის ორგანიზებით, ხონის სათემო განათლების ცენტრში ვორკშოპი თემაზე - „მედიაწიგნიერება - ციფრული უნარები სასკოლო განათლებაში“ ჩატარდა. შეხვედრას საჯარო და კერძო სკოლის პედაგოგები, ადგილობრივი თვითმმართველობის და საგანმანათლებლო რესურსცენტრის წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.
ჩვენს ოპოზიციას ალაპარაკებს ბარიერის ვერგადალახვის შიში, პარტია, რომელიც ფიქრობს, რომ ვერ გადალახავს ხუთპროცენტიან ბარიერს, პრაქტიკულად, პარტიად არ იწოდება, ასეთი შეიძლება, იყოს ახალი შექმნილი პარტია, მაგალითად ერთი წლის პარტია და მერე შეიძლება, იყოს მზარდი, – ამის შესახებ ფრაქცია „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარემ, მამუკა მდინარაძემ განაცხადა.
რეკომენდაციების შესასრულებლად სამუშაო ჯგუფებში აუცილებლად მივიღებთ მონაწილეობას. ყავის დასალევად არსად მივდივართ, ჩვენიც საკმარისი გვაქვს, – ამის შესახებ პარტია „მოქალაქეების“ ლიდერმა, ალეკო ელისაშვილმა განაცხადა.
იმერეთში სახელმწიფო რწმუნებულმა, ზვიად შალამბერიძემ და ქუთაისის მერმა, იოსებ ხახალეიშვილმა საქართველოში დიდი ბრიტანეთის ელჩ, მარკ კლეიტონთან და რუმინეთის ელჩ, რაზვან როტუნდუსთან ოფიციალური შეხვედრა გამართეს.
უკრაინის პრეზიდენტის, ვოლოდიმირ ზელენსკის განცხადებით, რუსეთის ლიდერი, ვლადიმერ პუტინი არჩევნების შესახებ განცხადების გაკეთებას დეკემბრის დასაწყისში გეგმავს და ამიტომ ცდილობს, ამ დროისთვის ბრძოლის ველზე თუნდ რაიმე შედეგი აჩვენოს.
შინაგან საქმეთა სამინისტროს ცენტრალური კრიმინალური პოლიციის დეპარტამენტის, ორგანიზებულ დანაშაულთან ბრძოლის მთავარი სამმართველოს თანამშრომლებმა, გენერალურ პროკურატურასთან ერთად, კომპლექსურად ჩატარებული ოპერატიული ღონისძიებებისა და საგამოძიებო მოქმედებების შედეგად, მოსამართლის განჩინების საფუძველზე, თბილისში, აჭარაში, გურიაში, სამეგრელოსა და შიდა ქართლში 18 პირი დააკავეს. ინფორმაციას შსს ავრცელებს.
